Kutsallara saygısızlığı ilke edinmiş olan, belirgin bir şekilde Fransa’daki milliyetçi “Ulusal Cephe” karşısında konumlanan ve sosyalistler dâhil herkesi tiye alan anarşist mizah dergisi “Charlie Hebdo”ya 7 Ocak 2015’te el-Kaide korkunç bir saldırı düzenledi ve 12 kişiyi öldürdü!
(IŞ)İD karşısında yaşam kalım mücadelesi vermeye başlayan el-Kaide, bu
saldırıyla beraber kanlı oyunda bende hala varım demek istedi. Batı dünyasıysa
zaten Müslüman vatandaşları için endişeliydi, (IŞ)İD için Ortadoğu’ya savaşmaya
gidenler dönerse ne yapacağını düşünüyordu kara kara.
Bundan sonra, öldürülen 12 kişinin
sevenlerinin yanı sıra, Müslümanları, özellikle de Batı’da yaşayan Müslümanları
oldukça zor günler bekliyor denilse, yanlış olmaz.
Yaşama hakkı Vs Öldürme haksızlığı
Bir insanın o ya da bu sebeple ölmesi gerektiğine hükmetmek,
Allah’lık taslamak demektir. Ve Allah’a ister inanıyor olsun, ister inanmıyor
olsun; kendisi ya da bir başkasının Allah’lık taslaması, kimse için meşru
olmamalı. Zira inananlar Allah’a şirk koşmaya karşı çıkmalı, inanmayanlarsa
Allah’a.
Bu bağlamda, kişilerden ve kimliklerden bağımsız, amasız ve zatensiz bir
şekilde, bir Müslümanın da, bir ateistin de Charlie Hebdo saldırısını kınaması
gerek. Biraz sonra zihinsel hijyen kaygısıyla ve ifade özgürlüğü hakkında yazacaklarım,
bu zorunluluk akılda tutularak okunmalı.
İfade Özgürlüğü
İfade özgürlüğü, kimliklere – dolayısıyla da kimliklere ait kutsallara – saygısızlık
bahanesiyle kısıtlanamaz (bkz: Kutsala Saygı Vs İfade Özgürlüğü). Onu hukuksal olarak kısıtlayabilecek tek kimliksel
şey, nefret suçudur.. ..ki bunu belirleyen de ifadenin saygısızlığının şiddeti
değil, yöneltildiği kişi(ler) üzerinde kurduğu (fiziksel) baskının şiddetidir
(bkz: İfade Özgürlüğü Vs Nefret Suçu).
Gelin hakikati daha açık görebilmek için hayal aynasına bakalım, gerçekliği
kurgular üzerinden yansıtarak kavramaya çalışalım.
Bir grup Müslümanın ülkelerindeki çoğunluk tarafından yadırganmayan ve İslami
olmayan her tür değere saygısızlığı ilke edinmiş bir mizah dergisi çıkarttığını
varsayalım. Derginin saygısız yayınlarından rahatsızlık duyan birkaç kişinin dergi
binasına saldırıp, çalışanlarını katletmesi bir Müslüman’ı kahretmez miydi?
İşte tam da bu yüzden, tüm Müslümanlar – kutsalına saldırılıp, saldırılmadığına
bakmaksızın – bugün el-Kaide’nin vahşetine karşı sesini yükseltmeli.
Ayrıca aynı toplumda hem görece farklı (ve horlanmış) bir etnodinsel kimliğe
sahip, hem de sınıfsal olarak daha çok sömürülmüş (ve ezilmiş) bir azınlık
olduğunu varsayalım. Misal bu ya, azınlığın etnik kökeni Avrupa, dini tercihi
de ateizm olsun. Tanrıya inanmayan bir Avrupalı normal şartlar altında bile ev,
iş, eş,, vs. bulmakta zorlansın bu ülkede. Böyle bir ortamda gayri-İslami olan
başka her şeyle aynı duyarsızlıkla ateizmin bu dergide karikatürlere konu
olması, Charlie Hebdo okurlarının içine siner miydi?
İşte tam da bu yüzden, tüm hepimiz Charlie’yiz diyenler – diğer dinlerin de tiye alınıp,
alınmadığına bakmaksızın – bugün Fransa’da İslam’ın tiye alınmasının sonuçları
üzerine düşüncesini odaklamalı.
İsrail’de Yahudiliği aşağılamak korunması gereken bir ifade özgürlüğü
olabilir. Fakat Hitler’le de dalga geç(ebil)miş olması, Nazi Almanyası’ında
yaşayan birisinin Yahudilerle dalga geçtiğinde nefret suçu işlemiş olduğu
gerçeğini değiştirmezdi. Zira ister istemez soykırımın meşrulaştırılmasına
yardım etmiş olurdu.
Ya da Cumhuriyet Türkiyesi’nde Nihal Atsız gibi İslamcılığa şiddetle karşı
çıkmanız, size Yahudiliğe karşı da aynı cesaretle itiraz etme hakkı vermezdi.
Yazacağınız tek bir yazı bile 2 hafta içerisinde 15,000 Yahudi vatandaşın
varını yoğunu bırakıp, Trakya’dan İstanbul’a kaçmasına sebep olabilirdi.
Aynı şekilde, Türkiye’de (Sünni) İslam’ın eleştirilmesi korunması gereken
bir ifade özgürlüğüdür. Korunmazsa, 33 kişi birden yakılarak öldürülebilir
Madımak’ta olduğu gibi. Fakat Türkiye’de (Sünni) Müslümanların hayatını
aydınlatma potansiyeline sahip olan Aziz Nesin'in kara mizahı, Fransa’nın banliyölerindeki
prekarya hayatını iyice karartmaktan başka bir şey yapamaz.
Mizah belki de toplumsal evrimi sağlıklı kılacak en önemli araç. Amacı unutulmadığı ve korunup, kollandığı sürece...